CUỘC ĐỜI VÀ SỰ NGHIỆP CỦA ALEXANDER GLAZUNOV (1865-1936)

Alexander Glazunov là nhà soạn nhạc lớn người Nga, ngoài ra ông còn là một nhạc sư có nhiều ảnh hưởng, nhạc trưởng, nhà hoạt động xã hội, thành viên nhóm Beliaev. Mối quan hệ với các nhà soạn nhạc Nga nổi tiếng như M.A. Balakiriev, A.P. Borodin, P.I. Tchaikovsky, X.I. Taneev, V.V. Stassov có ảnh hưởng lớn đến sự định hình phong cách và các nguyên tắc sáng tạo của Glazunov.

Alexander Glazunov (1865 – 1936)

Alexander Konstantinovich Glazunov sinh ngày 10 tháng 8 năm 1865 tại thành phố St Petersburg. Ông học âm nhạc dưới sự hướng dẫn của nhà soạn nhạc Nga nổi tiếng Nikolai Rimsky-Korsakov theo lời giới thiệu của Mily Balakirev, người mà ông gặp gỡ ở tuổi mười bốn.

Alexander Glazunov sáng tác từ rất sớm. Bản giao hưởng đầu tiên trong số 9 giao hưởng của ông được công diễn năm ông mới 16 tuổi. Bản thơ giao hưởng nổi tiếng Stenka Razin của ông cũng ra đời trong giai đoạn này. Tác phẩm của ông sớm trở nên nổi tiếng cả trong và ngoài nước Nga một phần nhờ sự ủng hộ tích cực của nhà soạn nhạc người Hungary Franz Liszt.

Alexander Glazunov bắt đầu sự nghiệp chỉ huy dàn nhạc năm 1888. Từ đó ông thường xuyên biểu diễn ở Nga và nước ngoài với tư cách nhạc trưởng. Ông cũng được bổ nhiệm làm nhạc trưởng của mùa hòa nhạc giao hưởng Nga năm 1896. Ông cũng là nhạc trưởng tại buổi công diễn lần đầu đầy thảm khốc bản giao hưởng No. 1 của Sergei Rachmaninov. Hình như buổi công diễn này thất bại hoàn toàn phần nào do Glazunov đã uống say tại thời điểm đó.

Năm 1899, Glazunov trở thành giáo sư tại trường âm nhạc St Petersburg. Năm 1905 ông từ nhiệm để bày tỏ sự bất đồng chính kiến với ban giám đốc và trở lại Nhạc viện vào cuối năm đó với vai trò Giám đốc. Ông đã làm việc tại đây cho đến khi xảy ra những sự kiện vĩ đại năm 1917. Sau khi thế chiến thứ nhất kết thúc, Glazunov tích cực tham gia vào xây dựng nền văn hoá Xô viết, cải cách giáo dục âm nhạc, tham gia vào các hoạt động xã hội phổ biến âm nhạc hàn lâm. Ông đã đóng góp tâm huyết vào việc tái lập nhạc viện Leningrad.

Glazunov rời nước Nga năm 1928. Ông đã sang Vienna tham gia Ban giám khảo cuộc thi âm nhạc quốc tế mang tên Shubert, nhưng do tình trạng sức khoẻ nên không thể trở lại Nga. Ông đã tới châu Âu và Hoa Kỳ rồi định cư ở Paris, nơi ông qua đời. Ông luôn khẳng định rằng việc ông rời xa nước Nga liên tục như thế là vì lý do sức khỏe ; điều này khiến ông vẫn được coi là nhà soạn nhạc đáng kính ở Liên Xô, không giống như Igor Stravinsky và Rachmaninov, những người đã rời bỏ nước Nga vì những lý do khác.

Alexander Glazunov và vợ năm 1929

Glazunov là một trong các nhà soạn nhạc Nga nổi tiếng nhất thời kỳ cuối thế kỷ 19 – đầu thế kỷ 20. Ông tiếp tục các truyền thống âm nhạc của Tchaikovsky và nhóm Khoẻ, đồng thời kết hợp tài tình hai dòng nhạc trữ tình anh hùng ca và trữ tình chính kịch trong âm nhạc Nga. Trong sự nghiệp sáng tác của ông nhạc giao hưởng chiếm một vị trí quan trọng với các hình tượng anh hùng của anh hùng ca dân gian Nga, các bức tranh phong cảnh quê hương, hiện thực Nga, các bài ca dân gian của các dân tộc Slav và phương Đông.

Các tác phẩm của Glazunov nổi bật với các đề tài đậm nét, mọi nhạc cụ trong dàn nhạc vang rõ, tròn đầy, cách sử dụng kỹ thuật phức điệu điêu luyện. Nối tiếp các truyền thống của Tchaikovsky, ông nâng cao đáng kể vai trò của âm nhạc trong ballet. Ông cũng soạn lại một số lượng lớn dân ca Nga, Séc, Hy lạp, hoàn chỉnh opera Công tước Igor (với những vũ khúc Polovetsian nổi tiếng) cùng với Rimsky-Korsakov, ghi lại theo trí nhớ phần đầu bản giao hưởng số 3 của Borodin, tham gia vào quá trình biên tập chuẩn bị xuất bản toàn tập tác phẩm của M.I. Glinka. Ông dàn dựng nhiều tác phẩm của các nhà soạn nhạc Nga và thế giới.

Glazunov là tác giả của 9 bản giao hưởng (bản cuối cùng chưa hoàn thành). Trong các tác phẩm này tính anh hùng ca và màu sắc âm nhạc dân gian kết hợp chặt chẽ hài hoà với kỹ thuật điêu luyện. Âm nhạc của Glazunov ấm áp, chân thành, rõ ràng và thể hiện xúc cảm cân bằng. Các giao hưởng được coi như đỉnh cao của nhà soạn nhạc có thể kể giao hưởng số 5 (1895) trong sáng, tràn trề nghị lực và lòng dũng cảm, các giao hưởng số 6 (1896) và số 8 (1906) đầy tâm trạng kịch tính và các suy tư triết học sâu sắc. Ông cũng viết hàng loạt các tác phẩm thể loại thơ giao hưởng, mà nổi tiếng nhất là thơ giao hưởng “Stenka Razin” (1885), và tổ khúc “Từ thời Trung cổ” (1902). Một trong các tác phẩm đỉnh cao của Glazunov là concerto cho violin và dàn nhạc (1904). Ngoài ra còn có các vở ballet “Raimonda” (do nhà hát Mariinsky St.Peterburg dàn dựng năm 1898), “Tiểu thư-người hầu, hay là Thử thách của Damis” (do nhà hát Ermitage, St. Peterburg dàn dựng năm 1900) và “Bốn mùa” (do nhà hát Ermitage , St. Peterburg dàn dựng năm 1900) cùng 7 tứ tấu, 2 sonata và nhiều tác phẩm khác cho piano, các romance.

Năm 1929, Glazunov chỉ huy một dàn nhạc gồm những nhạc công Paris trong bản thu điện trọn vẹn đầu tiên vở ballet một màn “Bốn mùa” của mình. Bản thu này, về sau được phát hành lại trên đĩa LP và CD, cho chúng ta thấy ông là một nhà chỉ huy điêu luyện.

Trong sự nghiệp của mình, Alexander Glazunov nhận được rất nhiều vinh dự. Ông là Phó chủ tịch danh dự của Hội Nhạc giao hưởng Nga tại Anh (1906), Giáo sư danh dự các trường Đại học Cambridge và Oxford (1907), Viện sĩ danh dự Viện Hàn lâm Quốc gia Santa Cecilia (1914), Viện sĩ Viện Hàn lâm Âm Nhạc Stockholm (1929). Từ năm 1885 đến năm 1903 ông được trao tặng giải thưởng Glinka hàng năm. Năm 1922 ông được phong tặng danh hiệu nghệ sĩ nhân dân Nga.

Glazunov qua đời vào ngày 21 tháng 3 năm 1936 tại Paris. Đến năm 1972 di hài ông được chuyển về Leningrad. Con gái ông là Elena Glazunova-Gyunter đã viết một hồi ký xúc động về quãng đời và hoạt động âm nhạc ở nước ngoài cha mình.

(Nguồn: nhaccodien.info)

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào thì đừng ngần ngại, hãy liên hệ với mình:
Facebook
Youtube
Tiktok
Instagram

Đánh giá bài viết!
CHIA SẺ BÀI VIẾT!

About the author

Trần Văn Trường là nhạc sĩ, nghệ sĩ guitar người Việt Nam. Được đào tạo âm nhạc bài bản và chính quy, chuyên ngành guitar tại Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam. Anh cũng thường xuyên mở các lớp nhạc thiện nguyện để phổ cập âm nhạc cho cộng đồng.
error: