Khi nói đến Guitar cổ điển ta nghĩ ngay đến những người thợ làm đàn Nhật Bản đã chế tạo ra những nhạc cụ tuyệt vời. Với trình độ kỹ thuật cao, họ đã trở thành các nhà xuất khẩu đàn lớn vào những năm 1980. Dù bạn đang tìm kiếm một cây đàn sinh viên để học hay là một cây đàn chất lượng cao để biểu diễn thì những cây đàn guitar cổ điển Nhật Bản chính là sự lựa chọn tuyệt vời.
Đối với những người đã quá quen thuộc với những phát minh kỳ diệu của Nhật Bản, như Nintendo hoặc Sony PlayStation, thì vào những năm 1960 – 1970, các sản phẩm đàn Guitar cùng được sản xuất tại Nhật lại bị nhiều người tiêu dùng coi thường. Người Mỹ quan niệm hơi phiến diện về Guitar cổ điển Nhật Bản trong những năm này, họ coi nó là di sản của thế chiến thứ 2. Sự quan tâm của người Nhật đối với Guitar Tây Ban Nha bắt đầu từ những năm 1853, khi hải quân Hoa Kỳ Matthew Perry đi thuyền vào cảng Tokyo. Nhật Bản bị cô lập về văn hóa kể từ đầu những năm 1600, để đáp trả lại việc truyền giáo trong thế kỷ 16 của các nhà truyền giáo Bồ Đào Nha. Các thương nhân châu âu bị giam giữ tại một hòn đảo nhỏ ở vịnh Nagasaki và ai rời khỏi hòn đảo mà không được phép cũng có thể đối mặt với cái chết. Tất nhiên Cơ Đốc giáo cũng bị cấm vào thời gian này. Khi đó Commodore Perry – Phó Đề Đốc của hải quân Hoa Kỳ đang cố làm Nhật Bản mở cửa trở lại để kinh doanh với Mỹ. Trong “Các cuộc đàm phán” ngoại giao của Perry, ông đã dàn dựng một số chương trình biểu diễn giải trí phổ biến của Mỹ thời đó – do chính các thành viên phi hành đoàn biểu diễn, qua đó đã giới thiệu đến Nhật Bản về cây đàn Guitar và Banjo 5 dây. Những nhạc cụ này có vẻ quen thuộc, bởi Nhật Bản đã có đàn Biwa bằng gỗ 4 dây và đàn Shamisen bọc da 3 dây.
Ảnh hưởng của âm nhạc và nhạc cụ phương tây tăng dần, nhờ sự phổ biến của các ban nhạc quân đội và những người lao động Nhật Bản trở về từ những cánh đồng mía ở Hawaii sau năm 1868. Các nhạc sĩ Nhật Bản bắt đầu sang Mỹ và châu âu để học tập.
Morishige Takei (1890–1949) học ở Ý, đã bắt đầu thành lập dàn nhạc mandolin đầu tiên của Nhật Bản (1915), cũng như bắt đầu sáng tác cho Guitar cổ điển (1919). Năm 1929, Andrés Segovia đi lưu diễn và Guitar cổ điển đã trở thành nhạc cụ yêu thích. Hoshino Gakki Ten bắt đầu nhập khẩu guitar Tây Ban Nha từ Salvador Ibanez ở Valencia, đến giữa những năm 1930 các nhà sản xuất Guitar Nhật Bản liên tục xuất hiện bao gồm: Hoshino, Kasuga Gakki và Suzuki Violin Company với ít nhất hai xưởng riêng biệt do anh em Giichi và Sada Yairi điều hành. Nhưng cuối cùng “tiếng đàn” đã phải ngưng khi chiến tranh thế giới thứ hai nổ ra.
Những nhà làm đàn nổi tiếng
Một trong những mục tiêu chính của Nhật Bản hậu chiến tranh (kết thúc vào năm 1945) là đưa ngành công nghiệp Nhật Bản – bao gồm cả sản xuất đàn Guitar trở thành một phần của nền kinh tế toàn cầu mới nổi. Trong số những nhà sản xuất Guitar cổ điển Nhật Bản hiện đại được biết đến sớm nhất là: Sakazo, Rokutaro Nakade, Kazuo Yairi (1932–2014) và Yamaha.
Sakazo (1906–1993) và Rokutaro (mất năm 1973) là con trai của nhà sản xuất vĩ cầm Kinpachi Miyamoto (người đã đo đàn Guitar của Segovia vào năm 1929). Vào giữa những năm 1950, hai anh em Nakade là những thợ làm đàn đầu tiên của Nhật Bản, đặt chân đến Tây Ban Nha để nghiên cứu làm đàn Guitar truyền thống. Nhiều thợ làm đàn Nhật Bản khác cũng theo bước chân của họ. Các con trai của Sakazo là Teruaki, Toshihiko và Yukio đã trở thành những thợ làm đàn nổi tiếng, cũng như những người học việc của ông là Yuichi Imai, Hakusui Imai, Yoshimitsu Hoshino và Hideo Ido.
Kazuo Yairi là con trai của Giichi Yairi, người làm việc cho công ty Violin Suzuki ở Kiso-Fukushima. Giichi rời Suzuki vào năm 1929 và mở cửa hàng của riêng mình ở Kani, ngay phía bắc Nagoya, nơi Kazuo học nghề. Kazuo được cho là đã bắt đầu chế tạo guitar cổ điển có lẽ sớm nhất là vào năm 1950, khi còn là một thiếu niên. Năm 1965, Kazuo kế vị cửa hàng của cha mình và đồng ý cung cấp cho St. Louis Music những cây đàn Guitar Alvarez-Yairi. Anh trai của Giichi là Sada (chú của Kazuo) cũng rời Suzuki và mở cửa hàng đầu tiên ở Nagoya vào năm 1932.
Những người thợ làm đàn của Yamaha hầu hết không được xác định rõ, nhưng họ đã cho ra đời dòng Guitar được cấp bằng sáng chế vào năm 1952. Đó là những cây đàn chế tạo tại Hamamatsu, được thiết kế để sử dụng dây nylon. Năm 1966, Yamaha đưa thợ làm đàn người Tây Ban Nha Eduardo Ferrer đến để tư vấn cho những người thợ làm đàn của mình, kết quả cho ra đời những cây đàn Grand Concert đầu tiên (GC-5, GC-7, GC-10). Năm 1973, họ đưa Manuel Hernandez vào để hoàn thiện dây chuyền hơn nữa. Segovia đã từng biểu diễn trên chiếc Yamaha GC-71 và sử dụng chiếc GC70 làm guitar luyện tập.
Người thợ làm đàn nổi tiếng nhất của Nhật Bản có lẽ là Masaru Kohno (1926–1998), người cũng học đàn làm đàn ở Tây Ban Nha và mở một cửa hàng ở Tokyo vào đầu những năm 1960. Ông đã giành được huy chương vàng tại cuộc thi chế tạo đàn uy tín ở Bỉ vào năm 1967 và trở thành thợ làm đàn nổi tiếng hàng đầu. Năm 1975, ông mở một cửa hàng lớn hơn cùng với cháu trai Masaki Sakurai- người tiếp tục phát triển thương hiệu sau khi Kohno qua đời. Những thợ làm đàn Nhật Bản đặc biệt tài năng khác có thể liệt kê như Masaru Matano, Eichi Kodaira, Ryoji Matsuoka, Hiroshi Tamura, Seizo Shinano, Mass Hirade và nhiều người khác nữa.
Chính niềm đam mê hiện có của người Nhật với Guitar cổ điển đã tạo ra văn hóa chơi đàn, cùng với thợ làm đàn đẳng cấp và những cây đàn cũng đẳng cấp. Mặt khác, ngành công nghiệp này tăng trưởng và phát triển mạnh chủ yếu là do đây là ngành kinh doanh xuất khẩu, cung cấp Guitar để đáp ứng nhu cầu quốc tế cực kỳ lớn.
Lý do chính khiến Guitar cổ điển Nhật Bản bộc lộ tính khác biệt liên quan đến sự thăng trầm của khí hậu. Shiro Arai (Arai & Co., Aria guitar) khi đến Hoa Kỳ để quảng bá Guitar cổ điển Nhật Bản vào đầu những năm 1960. Ông ấy đã mang những cây đàn Guitar cao cấp để thử nghiệm thị trường và trong vòng vài tuần hầu hết đã bị nứt hỏng, do sự khác biệt về khí hậu hay tiếp xúc với hệ thống sưởi… Khi Arai trở lại, những người thợ làm đàn Nhật Bản bắt đầu sử dụng loại gỗ dày dặn hơn, phát triển mặt sau và mặt đàn hai lớp – điều này khiến nhiều người Mỹ chế giễu là “ván ép” trong những năm 70. Thợ làm đàn chế tạo các mặt Top dày hơn do hệ thống Bracing nặng hơn, tất cả đều được thiết kế với mục đích giúp những sản phẩm của họ tồn tại trong môi trường biến đổi, khắc nghiệt bên ngoài Nhật Bản.
Do đó, những cây đàn Guitar được sản xuất để bán trong nước ở Nhật Bản có xu hướng khá nhẹ, với Bracing Torres truyền thống (bảy nan) và có âm sắc Tây Ban Nha ấm áp, lãng mạn . Không có gì ngạc nhiên, vì có rất nhiều thợ làm đàn Nhật Bản được đào tạo ở Tây Ban Nha. Các cây đàn guitar được sản xuất để xuất khẩu thường có cấu trúc nặng hơn nhiều, có xu hướng mang lại âm thanh sắc nét, cân bằng tốt, mang đậm chất Nhật Bản.
Việc xác nhận nguồn gốc của những cây đàn cũng không dễ dàng. Những cây đàn chủ yếu được bán tại Nhật Bản ban đầu thường được dán nhãn bằng tiếng Nhật, với tên của người thợ làm đàn từ cửa hàng (Kazuo Hashimoto, Yusaku Mokuharu, Masayoshi Kikuchi, Sumio Kurusawa…) hoặc tên thương hiệu nổi tiếng (Maruha, Fuji, Zen-On…). Tuy nhiên, một số thợ làm đàn đã bắt đầu xuất khẩu đàn vào cuối những năm 70, bao gồm Ryoki Matsuoka và Hiroshi Tamura với các nhãn đều bằng Tiếng Anh.
Đàn guitar được sản xuất để xuất khẩu bao gồm những loại có thương hiệu nổi tiếng (Hohner, Conn, Ventura, Epiphone) và một số loại ít nổi tiếng hơn (Wilson, Westminster, Garcia, Hernandis, Orozco). Ngoài ra còn có thương hiệu của các công ty thương mại có thể phục vụ cả ở trong nước cũng như nước ngoài (Aria, Takamine, Yamaha).
Việc chế tạo Guitar cổ điển có thể diễn ra ở bất cứ đâu trên đất nước Nhật Bản, nhưng tập trung ở ba khu vực trên hai hòn đảo chính. Trung tâm lớn nhất là Nagoya và trên đảo Honshu. Tiếp đến là Tokyo, tiếp theo là Fukuoka ở phía bắc của Kyushu.
Những cây đàn Guitar cổ điển của Nhật Bản thường phải gánh chịu một hiểu lầm phổ biến, vì nhiều cây được sản xuất để xuất khẩu, chúng là những cây đàn “công nghiệp”, mọi người sẽ liên tưởng đến hình ảnh của dây chuyền lắp ráp, sản xuất hàng loạt. Nhưng trên thực tế, hầu hết chúng được sản xuất trong các xưởng nhỏ bởi đội ngũ nghệ nhân, dưới sự giám sát của thợ làm đàn bậc thầy. Đàn Guitar Asturias được sản xuất tại một cửa hàng nhỏ ở Fukuoka với khoảng 15 người. Những cây đàn Tama được sản xuất ở một góc nhỏ trong nhà máy sản xuất đàn Guitar điện FujiGen, bản thân nó cũng không phải là một cơ sở quá lớn.
Vào thời điểm bước sang đầu những năm 80 – khi những ám ảnh về thế chiến thứ 2 đã dần lùi lại, thì vấn đề chi phí lao động cao hơn và tỷ giá hối đoái không thuận lợi, đã khiến khách hàng quốc tế chuyển hướng sang đàn Guitar của Hàn Quốc. Theo thời gian Hàn Quốc đã phát triển đội ngũ thợ làm đàn cao cấp, mặc dù những cây đàn của họ có những đặc điểm riêng biệt, nhưng những đặc tính này không hề giống với những đặc tính (Tây Ban Nha – Nhật Bản) trên những cây đàn Guitar cổ điển được sản xuất tại Nhật Bản.
Đến đầu những năm 2000, việc chế tạo Guitar cổ điển bắt đầu lan sang các nước châu Á khác, trong đó Trung Quốc hiện đang chiếm ưu thế nhất. Thật vậy, Hiroshi Yairi – con trai của nghệ nhân làm đàn Nhật Bản Sada Yairi, đã có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của ngành công nghiệp chế tạo đàn Guitar cổ điển Trung Quốc.
Những cây đàn Guitar cổ điển của Nhật Bản vẫn tiếp tục được chế tạo cho đến ngày nay, nhưng phần lớn là những cây đàn Guitar cao cấp mang tên thợ làm đàn với một mức giá cao. Tóm lại đàn Guitar cổ điển của Nhật Bản có những giá trị đích thực không hề bị đánh mất.
Lời khuyên khi mua guitar cổ điển Nhật Bản
Nếu bạn định mua một cây đàn Guitar cổ điển Nhật Bản, lời khuyên tốt nhất là hãy chơi nó trước. Trong một thế giới mà thương mại quốc tế thông qua internet dễ dàng như hiện giờ, thì có một số cách để bạn mua sắm dễ dàng hơn.
Các model đàn Guitar cổ điển Nhật Bản cổ điển có xu hướng gắn liền với giá cả, ví dụ C-60 sẽ tốt hơn C-50 hoặc C-30. C-100 hoặc C-150 sẽ tốt hơn C-60… Rõ ràng, một cây đàn Guitar có thương hiệu nhiều khả năng sẽ được giám sát tốt hơn và âm thanh tốt hơn. Những cây đàn được dán nhãn là “Concert” thường có chất lượng vượt trội.
Những cây đàn cấp thấp hơn có thể được làm bằng gỗ mahogany hoặc gỗ maple. Loại tốt hơn sẽ có gỗ Indian hoặc Brazilian rosewood. Những cây đàn Guitar cấp thấp hơn có thể có mặt Top nhiều lớp (ván ép). Loại tốt hơn sẽ làm bằng gỗ Spruce hoặc Cedar. Thực tế nhiều cây đàn Guitar mặt Top ván ép của Nhật Bản lại có âm thanh tuyệt vời… và chúng sẽ không bao giờ vỡ tiếng.
(Tác giả: Michael Wright)
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào thì đừng ngần ngại, hãy liên hệ với mình:
Facebook
Youtube
Tiktok
Instagram
